Historia europejskiego osadnictwa na wschodzie Ameryki Północnej mimo, że obfituje w wiele wydarzeń, jest dość krótka. Dlatego też wszystkie pozostałości, nawet po najbardziej banalnych historycznych wydarzeniach, są tu pieczołowicie opisywane.
W New Jersey nie mamy raczej zamków, pałaców, czy miast z murami obronnymi, na których tle można sobie robić pamiątkowe zdjęcia. Nie ma też zbyt wiele imponujących posiadłości, których tak wiele możemy zobaczyć w Nowym Jorku, Connecticut czy Rhode Island. Dlatego też w NJ zabytkiem może być nawet zwykły most czy drewniana stodoła.
Mieszkańcy New Jersey mogą natomiast czuć pewną dumę z tego, że to właśnie na plażach Jersey Shore wylądował jeden z pierwszych europejskich odkrywców - Giovanni da Verrazzano. Stało się to w 1524 roku, ale do aneksji nowego lądu przez Europejczyków doszło dopiero w 1609 roku, kiedy to Henry Hudson pożeglował wzdłuż Newark Bay a wybrzeże, do którego przybił w imieniu króla Niderlandów nazwał New Netherlands. Od tego czasu powstawać zaczęły małe wioski i kolonie handlowe, które po wiekach miały przekształcić się w Hoboken i Jersey City.
Pierwszym oficjalną europejską osadą było Bergen, założone w 1660 roku a Jersey Shore szybko stało się niezmiernie popularne wśród odważnych i przedsiębiorczych przybyszów, którzy w Nowym Świecie widzieli dla siebie szansę na nowe, lepsze życie. I tak w 1692 roku założone zostało Cape May, w 1694 roku Salem i Burlington a w 1686 roku - Gloucester. Najwyraźniej w XVII wieku naprawdę przykładano się do budowy domów, bo wiele z budynków z tamtych czasów…wciąż stoi!
Oto najstarsze i najciekawsze z nich:
Andrews-Bartlett Homestead, ok. 1699, Tuckerton Seaport, NJ
Nie dajcie się zwieść mizernej kondycji tego domostwa… Niestety nie wszystkie stareńkie domy dostały stanowe lub prywatne wsparcie finansowe. Dawna siedziba Mordecea Andrewsa powstała w końcu XVII wieku jako dość skromna, typowa dla tamtych czasów, dwupokojowa chatka. Dopiero w 1824 roku niejaki Nathan Bartlett dosłownie obudował pierwotną konstrukcję znacznie ją powiększając. Ta właśnie „obudowana” część budynku uznawana jest dziś za najstarszy budynek w całym Ocean County.
Revell House, 1685, 213 Wood Street, Burlington, NJ
Ten urokliwy domek niesie ze sobą ciekawą historię. Otóż zbudowano go dla producenta… alkoholi George’a Hutchinsona. Jednak to nie procenty uczyniły ten skromny ceglany budynek nieśmiertelnym, a wzmianka o nim poczyniona w swoich pamiętnikach przez … Benjamina Franklina. Ponoć Franklin w drodze do Filadelfii spóźnił się na łódź i zmuszony był zatrzymać się w osadzie. Zirytowany spytał o możliwość noclegu spotkaną po drodze sprzedawczynię pierników, która niewiele myśląc zaproponowała mu schronienie w swoim domu. Czy Franklin na pewno spędził noc w Revell House nie wiadomo do końca - tak czy siak, domek od dawien dawna nosi przydomek Gingerbread House.
Chew-Powell House, 1688, Good Intent Road, Blenheim
Ten skromny dom utrzymany w stylu kolonialnym jest pierwszą inwestycją budowlaną Jamesa Whitalla - właściciela wspaniałego (choć popadającego w ruinę) Whitall Mansion. Dziś dom jest zamieszkały przez prywatną rodzinę (chapeau bas, siedemnastowieczni budowlańcy). Co ciekawe, znajduje się on tuż obok Chew-Powell-Wallens Burying Ground - najstarszego cmentarza w Gloucester Township. Spoczywają tu szczątki pierwszych europejskich osadników, żołnierzy Wojny o Niepodległość oraz Wojny Secesyjnej oraz Indian z plemienia Lenape.
Nothnagle Cabin, 1640, 406 Swedesboro Road, Gibbstown
Ten domek naprawdę wygląda na swoje lata - co zresztą tylko dodaje mu uroku! Nie jest to dom, ale właściwie budynek gospodarski (kiedyś wyrabiano tu nabiał i skrajano mięso) a swoją wyjątkowość zawdzięcza metodzie jaką został zbudowany. Otóż Nothangle Cabin stanowi przykład tradycyjnej skandynawskiej techniki budowlanej. Wedle legendy budynek miał być wzniesiony przez imigrantów z Finlandii. Warto go zobaczyć, bo jego obecni właściciele - Harry i Dorris Rinkowie - utrzymują go w znakomitym stanie stosując w tym celu tradycyjne metody sprzed ponad 300 lat!
Zuza Ducka
Kategoria: Podróże > Weekend z PLUSem
Data publikacji: 2020-06-11
