Pierwsze ślady obecności Polaków w Ameryce sięgają czasów przed przybyciem Krzysztofa Kolumba. Jan z Kolna, żeglarz w służbie króla duńskiego, miał dotrzeć do Grenlandii i Labradoru w 1476 roku.

Choć brakuje na to solidnych dowodów, temat wikingów jako odkrywców Ameryki powrócił do publicznej debaty dopiero w latach 60. XX wieku.

Wiadomo natomiast, że prawdziwi polscy osadnicy pojawili się w Stanach Zjednoczonych w 1608 roku, gdy pięciu polskich szklarzy dotarło do Jamestown w Wirginii. Ich imiona to Michał Łowicki, Zbigniew Stefański, Jan Bogdan, Jan Mata oraz Stanisław Sadowski. John Smith był inicjatorem ich sprowadzenia.

Wkład Polaków w amerykański przemysł

Polscy szklarze przyczynili się nie tylko do produkcji szkła, ale również do wytwarzania smoły, potażu, mydła i lin okrętowych. Gdy okazało się, że w kolonii głos mieli tylko Brytyjczycy, Polacy zorganizowali strajk, zamykając piece hutnicze i manufaktury na dwa dni. Ten protest zakończył się sukcesem – Polacy zyskali prawo głosu, a także dostęp do pierwszych dwujęzycznych szkół w USA z polskim jako językiem wykładowym.

W 2008 roku, z okazji 400-lecia polskiego osadnictwa, Mennica Polska wydała pamiątkową monetę z wizerunkiem szklarza.

Emigracja Polaków do Stanów Zjednoczonych miała różne oblicza

Po wojnach i rozbiorach przybywali tam patrioci, np. Kazimierz Pułaski i Tadeusz Kościuszko. Dopiero w drugiej połowie XIX wieku do Ameryki zaczęli emigrować zwykli ludzie, często sprzedający nawet wszystkie swoje majątki, aby pokryć koszt podróży. Dotarcie do Nowego Świata zajmowało im od kilkunastu do kilkudziesięciu dni.

Między 1820 a 1914 rokiem do USA przybyło około 2,2 miliona Polaków, z czego 1,5 miliona przewinęło się przez nowojorskie Ellis Island. Wielu z nich było błędnie przypisywanych do innych narodów, gdyż w tamtych czasach Polska nie istniała na mapie.

Gdzie szukać Polaków?

Po dotarciu do USA Polacy rozprzestrzenili się po całym kraju, a największe skupiska można znaleźć w stanach Illinois i Michigan. Chicago, znane jako Wietrzne Miasto, przyciąga około 1 miliona osób polskiego pochodzenia. Dzielnica Jackowo, znana jako Polska Wioska, jest miejscem, w którym Polacy organizują festiwale i wydarzenia kulturalne.

Nowy Jork również ma swoje polskie dziedzictwo, szczególnie w Greenpoincie, znanym jako Mała Polska. Choć obecnie dzielnica ta ulega transformacji, wspomnienia o Polonii są obecne w kulturze, jak w przeboju Kazika „Natalia w Bruklinie”. Miasteczko Panna Maria w Teksasie, założone w 1850 roku, jest jednym z pierwszych miejsc osadnictwa, wciąż zamieszkałym przez potomków polskich imigrantów.

Miłosz Magrzyk

źródło zdjęcia: Canva

Kategoria: Wiadomości

Data publikacji: 2024-10-08