Park Narodowy Kanionu Bryce znajduje się w południowo-zachodniej części stanu Utah
Położenie geograficzne i klimat.
Bryce Canyon National Park zajmuje powierzchnię 145 km 2 (35,835 akrów) wydłużonej, wygiętej w kształt kilku amfiteatrów krawędzi Płaskowyżu Paunsaugunt, błędnie zwanej kanionem.
Wjazd do Parku leży na wys. 2400 m npm (7,893 ft.), najwyższe wzniesienie (Rainbow Point) sięga 2778 m npm (9,115 ft).
Ten wysoko położony obszar cechuje klimat górski: średnia maksymalna temperatura stycznia wynosi 40C (390F), minimalna minus 130C (90F), dla lipca odpowiednio 830F i 470F. Maksymalna temp. stycznia wynosi 620F, minimalna minus 300F, lipca odpowiednio 360C (970F) i minus 30C (250F). Najwięcej opadów deszczu przypada na sierpień (56 mm/2.2 cala), najobfitsze opady śniegu notuje się w lutym i w marcu - po 1900 mm (75 cali). Śnieg często zalega do kwietnia.
Komunikacja
Bryce leży w odległości 2535 km (1575 mil) od Chicago, oraz 3796 km (2359 mil) od Nowego Jorku. Najlepsze połączenie gwarantuje przelot do Las Vegas, stamtąd przejazd 415 km (258 mil) autostradą I-15 na północ, a od St.George w Utah stanowymi szosami nr 9, 89 i 12. Od strony miast Wschodniego Wybrzeża i Chicago najlepiej dojechać autostradami I-80 do I-70, zjazd w Sevier w Utah na szosę 89 South i 12 East.
Najlepsza pora na zwiedzanie
Ze względu na temperatury lato, wiosna i jesień to najodpowiedniejsze pory na wizytę w Parku, chociaż według mnie Kanion Bryce prezentuje się najpiękniej w zimowej scenerii.
Zarys geologiczno-historyczny 
Amfiteatr Bryce jest podziwiany ze względu na cuda przyrody nieożywionej, dlatego pozwolę sobie rozwinąć opis geologiczny jako niezbędny dla zrozumienia historii jego powstania. Bryce - w odróżnieniu od innych parków Utah; Arches, Canyonlands i Capitol Reef - zbudowany jest ze stosunkowo młodych skał. Góry Amerykańskiego Zachodu zaczęły się wypiętrzać, gdy z końcem epoki kredowej ustąpiło morze wskutek ruchów orogenetycznych fazy laramijskiej. Południowa część Utah stała się w Paleocenie rozległą niziną, pokrytą wielkimi jeziorami oraz systemem strumieni i rzek, znoszących materiał z erodowanego łańcucha gór piętrzących się od strony zachodniej. Cofnijmy się wstecz 60 milionów lat. Wyobraźmy sobie równinę w strefie gorącego, tropikalnego klimatu, pokrytą gęstymi lasami z sosnami, sekwojami, klonami, wierzbami i gumowcami, z trawą i paprociami w poszyciu. Kwitło bujne życie zwierzęce, w skałach spotykamy ślady i kości krokodyli, żółwi, małży i ślimaków, na stałym lądzie paśli się praprzodkowie koni. 
Wszelkie obniżenia terenu były z wolna wypełniane sedymentem transportowanym rzekami z okolicznych gór. Materiał znoszony wodą do zbiornika stojącej wody jest sortowany i deponowany w kolejności związanej z frakcją (wielkością cząsteczek). Najpierw odkłada się żwir, następnie piasek, muł i najdrobniejszy ił. Analogie znamy z pobytu na plaży, gdzie najgrubszy piasek znajduje się tuż przy brzegu, dalej jest on drobniejszy, aby z kolei ustąpić miejsca mułowi. Gdy basen sedymentacyjny (kotlina lub jezioro) powiększał się, zlepieńce były pokrywane drobniejszą frakcją - mułem i iłem, gdy jezioro malało, sekwencja osadów była dokładnie odwrotna. W zależności od pory roku i składu chemicznego osady te przybierały różną barwę. Węglan wapnia dostając się do zbiornika mocniej lub słabiej spajał odłożone osady.
Przedstawiony scenariusz przestał działać w Eocenie, 37 milionów lat temu, pozostawiając blisko 700 metrów skał nazwanych Formacją Claron, wypiętrzonych w środku Miocenu (dopiero 16 milionów lat temu) na dzisiejszą wysokość Płaskowyżu Paunsaugunt. 
Trudno o wdzięczniejszy materiał rzeźbiarski niż drobne warstewki o różnej grubości ziarn, różnej twardości i barwie, w dodatku pocięte systemem pionowych uskoków. Dodajmy do tego suchy klimat o rzadkich, ale gwałtownych opadach i dużą wysokość nad poziomem morza, która decyduje o opadach śniegu. Rzadko spotykany zespół tych wszystkich elementów wpłynął na powstanie unikalnego w świecie przyrodniczego cudu. Warto pokrótce przeanalizować znaczenie każdego z nich.
Najważniejszą rolę odgrywa system regularnych uskoków tnących pionowo całą formację. Do naszej wyobraźni najlepiej trafia obraz gęsto pociętego wzdłuż i w poprzek tortu. Jeżeli rozcięcia zostaną poszerzone otrzymamy szeregi sterczących pionowo “pasiastych ołówków”. Taki jest model Bryce. 
W rzeczywistości rozcięcia są siecią spękań skał podczas ruchów górotwórczych. Wzdłuż tych naturalnych osłabień w litej skale erozja postępuje wyjątkowo szybko. Zimą w Bryce spada dużo śniegu, który podczas słonecznych dni częściowo topnieje, a woda wsiąka w szczeliny, gdzie zamarzając nocą wytwarza ogromne ciśnienie na boczne powierzchnie skał. Pamiętajmy, że jesteśmy na wysokości blisko 3 tys. m npm, gdzie słońce jest intensywne, a noce bardzo zimne. Całe bloki odpadają wtedy od pionowych ścian, sypiąc rumosz u ich podnóża. Topniejący wiosną śnieg oraz letnie ulewy unoszą ten materiał w dół wąwozów z niepowstrzymanym impetem, gdyż suchy klimat, stromizny i sypkość materiału nie podtrzymują roślinności, która by ewentualnie chroniła zbocza przed erozją. Pomiędzy krawędzią Płaskowyżu Paunsaugunt a dnem doliny rzeki Paria - głównego zlewiska odpowiedzialnego za niszczenie i tworzenie amfiteatrów Bryce - woda opada aż 215 metrów w pionie na odcinku jednego kilometra. Jest to nieprawdopodobnie wielka siła erozyjna, której nie może się oprzeć żadna skała, nie mówiąc o miękkich iłowcach i glinach formacji Claron.
Podlegające wodnej a także eolicznej (wietrznej) erozji wyizolowane ostańce (zwane tutaj hoodoo) są teraz indywidualnie rzeźbione, z wgłębieniami w miejscu miękkich i wybrzuszeniami w miejscu twardszych warstewek. A gdy trafi się wyjątkowo odporna ławica wapienia, może powstać naturalny “ochronny kapelusz” na skalnej kolumnie.
Kolory skał, poza kształtami, są kolejnym elementem wpływającym na fascynację kanionem Bryce. Wynikają one z chemicznego składu skały. Utlenione minerały dają czerwień (hematyt), żółć (limonit) i fiolet (mangan), podczas gdy czysty wapień jest biały. Mieszanka tych barw w połączeniu z innymi związkami daje w rezultacie tak wyjątkowe odcienie, jakie urzekają turystów w Bryce.
Geologia przyćmiewa w tym przypadku wydarzenia historyczne. Trzeba jednak wspomnieć, że jednym z pierwszych osadników w dolinie rzeki Parii był od 1875 r. mormoński cieśla Ebenezer Bryce, z pochodzenia Szkot, którego posiadłość u stóp płaskowyżu sąsiedzi nazwali kanionem Bryce. I tak pozostało.
Z racji walorów krajoznawczych w 1928 roku utworzono Park Narodowy Kanionu Bryce.
Największe atrakcje
Mając do dyspozycji tylko jedno miejsce i jeden dzień na zwiedzanie USA, wybrałbym na pewno kanion Bryce - prawdziwy krajobrazowy klejnot Stanów Zjednoczonych.
Powodem takiego wyboru jest niezaprzeczalne piękno czarownej wręcz scenerii, gdzie jak w Baśni z Tysiąca i Jednej Nocy wznoszą się w niebo kolorowe wieże świątyń zaklętego w kamień miasta.
Z każdego miejsca krawędzi Amfiteatru rozpościera się zapierający dech w piersiach widok. Smukłe skały o fantazyjnych kształtach, w których wyobraźnia ludzka doszukuje się zamków, pałaców, baszt, kościołów, szpalerów spiralnych wieżyc, gdzie natura wyrzeźbiła okna i mosty, gdzie to wszystko mieni się czerwienią, pomarańczem, fioletem, bursztynem, brązem i złotem - nadają Kanionowi Bryce znamię wyjątkowości.
Przy wjeździe do Parku należy zaopatrzyć się w mapkę i odwiedzić Centrum Informacji (Visitor Center) by uzyskać wszelkie potrzebne nam dane. Najlepsze zaopatrzenie w książki i albumy, widokówki, slajdy i sprzęt sportowy oferuje sklep w Ruby Inn.
Zwiedzanie Bryce jest łatwe, gdyż najładniejsze obrazy roztaczają się z tarasów widokowych wzdłuż drogi prowadzącej krawędzią płaskowyżu.
Asfaltowa szosa biegnie po krawędzi Płaskowyżu Paunsaugunt na długości 29 km (18 mil) z licznymi parkingami umożliwiającymi zarówno krótkie podejścia do tarasów widokowych jak i zejście w głąb dolinek. Najciekawsze miejsca, począwszy od wjazdu: Sunrise Point, Sunset Point, Inspiration Point, Bryce Point, Paria View, Piracy Point, Natural Bridge, Agua Canyon, Ponderosa Canyon i Rainbow Point. Proszę zwrócić uwagę, jak w trakcie jazdy zmienia się roślinność. Ponieważ wznosimy się coraz wyżej, od okolicy Farview Point zagajniki sosen Ponderosa ustępują miejsca świerkom, jodłom, a w końcu osikom. Obok drogi często widać sarny i dzikie indyki. 
W Sunset Point rozpoczyna się ścieżka Nawaho Loop prowadząca m.in. przez jar zwany Wall Street. Inspiration Point oferuje natomiast najciekawszą panoramę Milczącego Miasta - Silent City
U podnóża krawędzi, z Bryce Point do Rainbow Point, biegnie długa na 36 km (22 mile) ścieżka Under-the-Rim Trail, jest to jednak trasa tylko dla mocnych. Natomiast każdemu polecam pieszy szlak wiodący z Sunset Point przez Wall Street i Queens Garden do Sunrise Point, w tej właśnie kolejności. Trzy godziny wystarczą na przejście odcinka 4.6 km, z różnicą wzniesień 160 metrów. Wzrokowych wrażeń, z zupełnie innej perspektywy, nie da się opisać. Zaryzykuję stwierdzenie, że bez zaliczenia tej trasy pobyt w Bryce jest nieważny. To tak jak zwiedzanie krakowskiego Rynku i kościoła Mariackiego z pominięciem Wawelu.
Informacja, noclegi, rezerwacje, ważne telefony
Wszelka niezbędna informacja turystyczna dostępna jest w Visitor Center (przy wjeździe do Parku) oraz pod adresem: Superintendent, Bryce Canyon National Park, Bryce Canyon, UT 84717, tel. (801) 834-5322.
Na terenie Parku, w zabytkowej drewnianej budowli znajduje się hotel Bryce Canyon Inn, tel. 303-297-2757, czynny (wraz z bungalowami) od kwietnia do listopada. Są tutaj również dwa kempingi (North i Sunset), z rezerwacją miejsc tylko dla grup. Przydatne adresy: www.nps.gov/brca i www.brycecanyoncountry.com.
Poza terenem parku narodowego wybór miejsc noclegowych jest duży:
Best Western Ruby’s Inn, Hwy 63, tel. (800) 528-1234.
Bryce Canyon Pines Motel, Hwy 12, tel. (800) 892-7923.
Bryce View Lodge, Hwy U-63, tel. (888) 279-2304.
Foster’s, Hwy 12, tel. (435) 834-5227.
Opłaty
Wstęp do Parku Narodowego Bryce kosztuje $20 od pojazdu, ważny przez 7 dni.
Ciekawostki
* Będąc na końcu szosy w Rainbow Point warto zaliczyć krótki (1.6 km, 1 godz. spaceru) szlak Bristlecone Loop Trail, gdzie zobaczymy powyginane sosny z gatunku najstarszych drzew świata! Najstarsze, liczące 4600 lat okazy tej właśnie odmiany rosną w Białych Górach na pograniczu Kalifornii i Newady.
* W Bryce piesi turyści mają do dyspozycji aż 80 km szlaków. Do tego dochodzą ścieżki konne, rezerwacja wierzchowców dla jeźdźców: tel. 801-679-8665.
* W Parku żyją niedźwiedzie czarne i pumy, jednak ich spotkanie jest kwestią wielkiego szczęścia.
* Bryce odwiedza rocznie 1.5 mln turystów.
Uwagi
* W Bryce należy ograniczyć forsowny wysiłek. Jeżeli zejdziemy z krawędzi - co jest łatwe - pamiętajmy, że droga powrotna wiedzie pod górę, do wysokości blisko 3 tys. m npm, często w upalnych promieniach słońca! Warto zadbać o mocne obuwie i wodę do picia.
* Jeden z ciekawszych punktów widokowych Fairyland Point znajduje się przed wjazdem do Parku, jest więc - niezasłużenie - często pomijany.
Tekst i zdjęcia: Andrzej Kulka
Tel.: 773-725-5940
Kategoria: Podróże > Podróże z Andrzejem Kulką
Data publikacji: 2023-06-08
