Najczęściej dzieci na wieść o przedszkolu są podekscytowane i zaciekawione. Dorośli jednak zdają sobie sprawę, że bardzo szybko mogą pojawić się łzy i głośne protesty. Obawiają się, czy ich pociechy poradzą sobie w nowej sytuacji.

Wielkimi krokami zbliża się koniec wakacji. Większość sklepów ogłasza sprzedaż artykułów szkolnych po promocyjnych cenach. Można bez problemów i pośpiechu skompletować cały ekwipunek jeszcze przed rozpoczęciem szkoły. Przygotowania do rozpoczęcia roku szkolnego w polskich szkołach wyglądają bardzo podobnie jak w amerykańskich. Coraz więcej placówek otwiera jednak oddziały przedszkolne, do których przyjmowane są już 3-latki. Każdego roku liczna grupa rodziców wysyła swoje dziecko do polskiego przedszkola czy szkoły po raz pierwszy. Niezależnie od wieku dziecka jest to bardzo ważny dzień w życiu całej rodziny. Szczególnie trudny, gdy nasz maluszek ma dopiero 3-4 lata i dotychczas spędzał czas głównie w domu pod opieką mamy lub innej bliskiej mu osoby. Teraz znajdzie się w nowym, obcym mu miejscu, w otoczeniu innych dzieci i dorosłych, których jeszcze nie zna. To naprawdę duża zmiana. Najczęściej dzieci na wieść o przedszkolu są podekscytowane i zaciekawione. Dorośli jednak zdają sobie sprawę, że bardzo szybko mogą pojawić się łzy i głośne protesty. Obawiają się, czy ich pociechy poradzą sobie w nowej sytuacji? Czy będą bawić się z rówieśnikami? A może będą nieszczęśliwe i przepłaczą gdzieś w kąciku cały dzień? Na samą myśl serce zaczyna bić niespokojnie. Jak można się na ten dzień przygotować? Co można zrobić, aby zrozumiały w takiej sytuacji stres był jak najmniejszy, a my i nasze dziecko gotowi na nowe wyzwania?

1. Dobrze jest już wcześniej pozytywnie przedstawić dziecku przedszkole/szkołę - opowiadać o miejscu, gdzie miło i ciekawie może spędzić czas, dowiedzieć się wielu nowych rzeczy, poznać inne dzieci i pobawić z nimi, nauczyć się wierszyków i piosenek. Bardzo pomaga, gdy dokładnie opowiemy jak będzie wyglądał dzień w przedszkolu/szkole. Na pewno zwiększy to poczucie bezpieczeństwa u dziecka i poczuje się ono pewniej. Wiadomo, że najbardziej przeraża to, co jest nieznane. Dobrym pomysłem są też wspólne zakupy potrzebnej do przedszkola/szkoły „wyprawki”. Dzieci zazwyczaj uwielbiają wybierać kredki, pojemniczki na lunch, butelki na wodę oraz wszystko, co może być potrzebne w przedszkolu/szkole.

2. Dzień wcześniej przygotować rzeczy do przedszkola/szkoły. Najlepiej zrobić to wspólnie z dzieckiem. Dzięki temu uniknie się nerwowej atmosfery i pośpiechu następnego dnia rano, przed wyjściem z domu. Gorączkowe poganianie i ciągłe zerkanie na zegarek nie sprzyjają miłej atmosferze i pozytywnemu nastawieniu. Tego dnia warto zarezerwować trochę więcej czasu na mycie, ubieranie, czesanie, zjedzenie śniadania i inne poranne czynności.

3. Trzymać na wodzy własne emocje. To zrozumiałe, że rodzice też przeżywają rozstanie z dzieckiem i pozostawienie go na kilka godzin w nowym miejscu. Mają różne obawy, niepokoją się. Jednak warto pamiętać, że to właśnie dziecko w tym okresie potrzebuje wsparcia. Należy pamiętać, że jak czuły barometr odbiera nastroje dorosłych i szybko zorientuje się, że ukochana mama jest spięta lub zdenerwowana, a głos jej drży. Ten niepokój udziela się dziecku, które nie rozumie dlaczego musi rozstać się z mamą. Własne emocje dorosły może odreagować po odporowadzeniu malucha do przedszkola. Czasami lepiej ustalić, by dziecko do szkoły/przedszkola odwoził tata, któremu łatwiej jest ukryć rozterki nawet wtedy, gdy dziecko zaczyna płakać. Najlepiej wspólnie w rodzinie zastanowić się, kto w takiej sytuacji będzie bardziej opanowany.

4. Czas pożegnania skrócić do minimum. Im dłużej przeciągamy rozstanie, tym bardziej dziecko to przeżywa i tym mocniej przeciwko temu protestuje. Długie dyskusje przy drzwiach, przedłużane uściski, pożegnania i powroty dziecka powodują, że sytuacja staje się coraz trudniejsza dla wszystkich. Najlepszym rozwiązaniem jest zachowanie spokoju, krótkie pożegnanie, zapewnienie, że bardzo kocha się dziecko i pozostawienie go pod opieką nauczyciela. Warto umówić się z naszym maluchem na specjalny sposób pożegnania – może to być np. buziak, przybicie „piąteczki”, przytulenie itp. i zaraz potem dziecko idzie do pani, a mama lub tata wychodzi. Nawet jeżeli nie wyjdzie to podczas pierwszego dnia, na pewno będzie przydatne w przyszłości. Pomocna może też być ulubiona pluszowa maskotka zabrana z domu.

5. Dziecko powinno wejść do sali na własnych nogach. Nie możemy dopuścić do sytuacji, gdy nauczycielka musi przejąć inicjatywę i odebrać dziecko z rąk rodziców. Jest to bardzo nieprzyjemne zarówno dla dziecka, jak i rodzica, a także nauczycielki. Dziecko może zacząć odbierać nauczycielkę jako zagrożenie, kogoś, kto zabiera je od mamy.

6. Rodzic nie powinien „wymykać się” z sali bez pożegnania z dzieckiem wykorzystując np. jego chwilowe zainteresowanie zabawą. Nie należy również oszukiwać dziecka mówiąc że „mama wychodzi tylko na chwilę do samochodu i zaraz wraca”.Jeżeli nie wróci, dziecko szybko wyciągnie wniosek, że nie może ufać rodzicowi, a tym samym i nowej pani w przedszkolu. Bardzo przedłuży to i utrudni proces adaptacji. Najlepiej powiedzieć, że odbierze się dziecko np. po lunchu (można tak robić przez pierwsze dni, gdy maluch bardzo przeżywa rozstanie), gdy mama skończy pracę, albo np. gdy cała grupa wróci z placu zabaw (trzeba zapytać nauczycielki jakie zajęcia zaplanowała na koniec dnia). Jeżeli rodzic punktualnie pojawi się tak, jak obiecywał, następnym razem dziecko będzie już dużo spokojniejsze.

7. W drodze powrotnej do domu dziecko jest na ogół zmęczone. Nic dziwnego – kilka ostatnich godzin w było wypełnionych mnóstwem nowych wrażeń. Tyle wokół się działo! Mądry rodzic nie będzie wypytywać jak minął dzień, co maluch robił, z kim się bawił i czy polubił panie z przedszkola. Jeżeli dziecko nie ma ochoty opowiadać, należy dać mu odpocząć i ochłonąć. Jak wydarzyło się coś nieprzyjemnego lub wesołego, samo o tym opowie kiedy będzie gotowe. Należy wówczas wysłuchać go bardzo uważnie. Jeżeli będzie się żalić – rodzic nie powinien zaprzeczać, ale też zbytnio nie roztkliwiać się nad nim. Najczęściej jednak dzieci po powrocie do domu chcą się bawić i spędzać czas z rodzicami. Dobrze jest wprowadzić jakiś przyjemny zwyczaj, np. po przedszkolu/szkole jedziemy na lody, do parku, na plac zabaw.  

Pierwszy dzień w szkole/przedszkolu jest bardzo ważny i ma duży wpływ na dalszą aklimatyzację dziecka w nowym miejscu. Na pewno nie jest to najłatwiejszy i najprzyjemniejszy okres podczas pobytu dziecka w przedszkolu/szkole. Aby rodzice mogli skutecznie pomóc dziecku przejść przez ten okres, powinni mieć świadomość, jak ważna jest ich rola i jak dużo zależy od tego, jak będzie wyglądało ich rozstanie z dzieckiem.

Polska Szkoła Dokształcająca ZPA w Sayreville, NJ
Hanna Skowrońska-Jekal

Kategoria: Porady

Data publikacji: 2018-08-29