W zachodniej części Montany, wzdłuż granicy z kanadyjską prowincją Alberta znajduje się krajobrazowa perła Stanów Zjednoczonych - park narodowy Glacier (Glacier National Park).

Położenie geograficzne i klimat

Park narodowy Glacier (Glacier National Park) wraz kanadyjskim odpowiednikiem (Waterton Lakes) tworzy Międzynarodowy Park Pokoju Waterton/Glacier International Peace Park. Powierzchnia chronionego obszaru wynosi 4400 km2 (1,087,372 akrów), z czego amerykańska część 4130 km2 (1,013,572 akrów) obejmuje wyjątkowo malowniczy fragment Gór Skalistych między rzeką Flathead od zachodu, szosą US 2 od południa, prerią od wschodu i granicą państwa od północy. W tym regionie panuje klimat kontynentalny górski, z mroźną, długą zimą oraz krótkim lecz ciepłym latem.

Najlepsza pora na zwiedzanie

W lecie Park jest oblężony. Kręta szosa biegnąca w poprzek gór - Going-to-the-Sun Road jest zatłoczona pojazdami, podczas gdy kempingi i szlaki zapełniają się turystami plecakowymi. Sytuacja ulega zmianie we wrześniu, gdy turystyczna szarańcza znika jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Park jest wtedy, w całej krasie, oddany amatorom prawdziwej przygody. Od października do maja większość dróg jest zamknięta ze względu na obfite opady śniegu.

Komunikacja

Najlepszy dojazd do Parku Lodowców zapewnia międzystanowa autostrada nr I-15, zjazd z Shelby na zachód drogą nr 2 oraz autostrada I-90, zjazd z Missoula na północ szosą nr 93. Najbliższy port lotniczy znajduje się w Kalispell (32 km) oraz w Great Falls - 190 km (120 mil) od wjazdu do Parku, 2364 km (1469 mil) od Chicago i 3690 km (2293 mile) od Nowego Jorku.

 W East Glacier i w West Glacier jest przystanek pociągów AMTRAK z Chicago i z Seattle. Autobusy Greyhound docierają do Kalispell i Great Falls, gdzie są wypożyczalnie samochodów.

Zarys geologiczno-historyczny

Jak powstał ten cud przyrody? Około 10 000 lat temu w Górach Skalistych Montany utworzyły się potężne lodowce. Przez tysiące lat lodowe rzeki mierzące często ponad kilometr miąższości żłobiły górskie doliny nadając im charakterystyczny U-kształtny profil. Ogromne masy lodu poszerzały i pogłębiały istniejące wcześniej doliny i ścierały skalne zbocza. Około 5 tysięcy lat temu większość tych lodowców uległa stopieniu, aby stosunkowo niedawno w XVIII i na początku XIX wieku znowu się pojawić. Od stu lat zaznacza się wyraźne ocieplenie i spowolnienie procesu erozji. To co dzisiaj pozostało po epoce lodowcowej to ostre grzbiety i fantastyczne kształty górskich szczytów, formy nie mające sobie równych w całych Stanach pomiędzy Kanadą, a Meksykiem. W miarę topnienia lodowców ogromne ilości wody spływały w dół żłobiąc mocno wcięte w podłoże doliny, tym razem o V-kształtnym profilu. Park narodowy Glacier daje nam krajobrazowo pełny przegląd wszelkich możliwych form erozyjnych charakterystycznych dla wysokich gór. Poza wspomnianymi dolinami są to również liczne jeziora i oczka polodowcowe, wiszące doliny, moreny, lustra erozyjne... Bodajże najbardziej charakterystyczne z form postglacjalnych są samotne szczyty górskie, oszlifowane przez lodowce z 3 lub 4 stron, sterczące w niebo na wzór znanego, szwajcarskiego Matterhornu.

Indianie żyli na pograniczu prerii i gór co najmniej od 8 tysięcy lat. Preria zapewniała im pożywienie w postaci nieprzebranych ilości bizonów, góry z kolei dawały schronienie w zimie. Do kontaktu z Białymi doszło pod koniec XVII stulecia, gdy kanadyjscy traperzy dotarli do Gór Skalistych. W XVIII i XIX wieku pogranicze Montany i Alberty znajdowało się pod kontrolą Indian z plemienia Czarnych Stóp.

Dwie najwybitniejsze osoby, które odegrały kluczową rolę w walce o utworzenie rezerwatu, o ochronę unikalnego krajobrazu, fauny i flory to: James Schultz i George Grinnell. Schultz spędził długie lata wśród zaprzyjaźnionych Indian i dzięki nim, jako jeden z pierwszych Białych ujrzał terytorium obejmujące dzisiejszy park Glacier. Zapragnął uchronić ten fragment gór jako rezerwat dla przyszłych pokoleń, by mogły podziwiać nieskazitelne piękno przyrody. Swoje wrażenia podzielił z wydawcą popularnego wówczas periodyku “Forest & Stream” - George Grinnellem - i wraz z nim odbył szereg wypraw przecierając szlaki, nadając nazwy szczytom, jeziorom, rzekom i strumieniom. Grinnell, zachwycony pięknem gór, zwanych przez niego Koroną Kontynentu, walczył 10 lat w Kongresie USA, zanim - w 1910 roku - uzyskał zgodę prezydenta Tafta na utworzenie rezerwatu przyrody.

Status parku narodowego - w 1932 roku - dał całemu terytorium ochronę przed górnikami, traperami, myśliwymi i farmerami. Kiedy James Hill wybudował transkontynentalną kolej uznał tereny Glacier za doskonałe miejsce do wypoczynku, a swoją linię - Great Northern za świetny środek transportu do górskiego raju. Hill wybudował hotele i pola kempingowe. W latach 1921-1932 powstała słynna droga Going-to-the-Sun Road, udostępniając szerokim masom dziewiczy uprzednio interior. Ze względu na wyjątkowe walory krajoznawcze park narodowy Waterton Glacier zyskał najwyższy w skali światowej status Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery, a od 1995 - światowego Dziedzictwa Przyrody.

Największe atrakcje

 Park narodowy Glacier jest bez wątpienia jednym z najpiękniejszych miejsc w Stanach Zjednoczonych, którego nie można pominąć poznając największe, turystyczne atrakcje USA. Na unikalność tego przyrodniczego arcydzieła składa się wyjątkowo urozmaicona rzeźba terenu, niespotykana w innych pasmach górskich typu alpejskiego. Turkusowe i szmaragdowe polodowcowe jeziora, kryształowo czyste rzeki, zielone łąki i wyrzeźbione przez lodowce wieloboczne granie z poszarpanymi szczytami tworzą scenerię kojarzoną z najlepszymi widokówkami i turystycznymi broszurami. Niższe partie gór pokryte są gęstym lasem, wyżej spotkamy łąki usiane kobiercami kwiatów. Pośród sosnowych, świerkowych, jodłowych i cedrowych lasów można spotkać sarny, jelenie, łosie i rysie. Na wyższych elewacjach pokazują się kojoty, świstaki i niedźwiedzie, zarówno czarne jak i słynne grizli. Wdzięcznym tematem do zdjęć są stosunkowo często spotykane owce gruborogie (bighorn) i kozły śnieżne (mountain goat). Miłośnicy ptaków podziwiają orły przednie i bieliki amerykańskie.

 Możemy spacerować szlakami pośród wysokich turni, zdobywać strome ściany, jeździć górskimi rowerami po zapierających dech drogach, pływać kajakami po rwących rzekach, zaliczyć rejs łodzią po jeziorze, łowić pstrągi, jeździć na koniach, a w zimie na nartach biegowych. Innymi słowy jest to wymarzony teren do rekreacji. Wieczorem - zmęczeni - siadamy ze strażnikami przy ognisku aby posłuchać leśnych opowieści.

 Nawet krótki, kilkugodzinny spacer w góry wprowadza nas w dziewiczy, niezmieniony przez człowieka świat. Moim ulubionym, łatwym szlakiem jest œciężka wiodąca z Many Glacier w stronę Swiftcurrent Pass oraz - trudniejsze - podejście po lodowiec Grinnell. W obu przypadkach można pozostawić pojazd na parkingu w Many Glacier, a po powrocie z trasy skorzystać z restauracji. Równie fascynujące widokowo jest przejście trasą Garden Wall od Logan Pass do Granite Park Chalet. Zakątkiem, który urzekł mnie od pierwszej wizyty w parku, są brzegi górskiego strumienia McDonald Creek o niewiarygodnie kolorowym, kamienistym dnie, powyżej początku szlaku Trail of Cedars Nature Trails. Innym szlagierem jest przejazd miêdzy Triple Arches a Packers Roost.

Jeżeli braknie nam czasu na spacery pamiętajmy, że przejazd w poprzek gór drogą Going-to-the-Sun jest sam w sobie atrakcją najwyższej światowej rangi. Dla mnie osobiście jest to najpiękniejszy przejazd w Stanach Zjednoczonych.

Informacja, ważne telefony, noclegi, rezerwacje

Od maja do września/października służą podróżnym cztery biura informacji turystycznej: Apgar Visitor Center przy zachodnim wjeździe (tel.406-888-7800) oraz St.Mary od wschodu i Logan Pass Visitor Center na przełęczy Logan Pass. Po stronie kanadyjskiej czynny jest Waterton Information Center, tel. (403) 859-2224. Dodajmy jeszcze, że Apgar Center jest otwarte w zimowe weekendy.

 Ze względu na zmasowany napływ turystów w lecie polecam rezerwację noclegów. Hotele na terenie Parku: Glacier Park Lodge, Many Glacier Hotel, Rising Sun Motor Inn, The Village Inn i Lake McDonald Lodge. Ceny wahają się od $70 do $120 za pokój, rezerwacja: (602) 207-6000. Noclegi można zamawiać pisemnie pod adresem: Glacier Park, Inc.The Viad Corporate Tower, Phoenix AZ 85077-0928.

 Po stronie amerykańskiej jest 13 pól namiotowych, miejsca zajmowane są prawem pierwszeństwa. Opłata za rozbicie namiotu wynosi $10-$12 za noc z limitem do 7 dni (w Kanadzie do 14 dni). Będąc w krainie grizli pamiętajmy o zachowaniu środków ostrożności. Najlepszym źródłem informacji o aktywności niedźwiedzi jest rozmowa ze strażnikiem.

Opłaty

 Za wjazd płacimy $10 od pojazdu, bilet jest ważny przez 7 dni. Można również kupić roczny karnet za $20. Wstęp do części kanadyjskiej (Waterton) wynosi $4. Przy wjeździe otrzymujemy kolorowy folder z doskonałą mapą, z rozmieszczeniem pieszych szlaków i zestawem użytecznych informacji.

Ciekawostki

* Wschodnia część Parku przylega do rezerwatu Blackfeet, spopularyzowanego przez Arkadego Fiedlera indiańskiego plemienia Czarnych Stóp (pamiętacie Małego Bizona?)

* Prekambryjskie skały budujące jądro Gór Skalistych w Parku Lodowców należą do najstarszych na Ziemi.

* Północne pogranicze USA to jedyne - poza Alaską i Yellowstone - miejsce gdzie na wolności możemy zobaczyć wilki w ich naturalnym środowisku.

* W Parku Lodowców znajduje się tylko 100 km dróg, ale za to aż 1168 km szlaków dla turystyki pieszej!

* W Parku występuje ponad 1000 gatunków roślin, 60 gatunków ssaków i ponad 200 gatunków ptaków. Żyje tutaj około 2000 kozłów śnieżnych i 300 niedźwiedzi grizli.

Teks i zdjęcia: Andrzej Kulka
www.andrzejkulka.com

Kategoria: Podróże > Podróże z Andrzejem Kulką

Data publikacji: 2017-01-10