W okresie popandemicznym wydatki federalne w USA znacznie wzrosły, co doprowadziło do najwyższego poziomu długu publicznego od czasów II wojny światowej.

W 2023 roku dług publiczny USA wynosił 122,3 proc. PKB, podczas gdy średnia z lat 1950–2023 to 65,7 proc. Najwyższy poziom osiągnięto w 2020 roku, a najniższy w 1981.

Lata w cieniu wojny

Podczas II wojny światowej zadłużenie USA przekroczyło 100 proc. PKB z powodu wydatków na zbrojenia. Pomimo kosztownych wojen w Korei i Wietnamie oraz programów Medicare i Medicaid wzrost gospodarczy po wojnie zredukował zadłużenie jako procent PKB.

W latach 80. administracja Reagana znacznie zwiększyła wydatki obronne i obniżyła podatki, co zapoczątkowało okres rosnącego zadłużenia. W latach 90. redukcja wydatków wojskowych i boom gospodarczy przyczyniły się do zmniejszenia zadłużenia, ale deficyty powróciły za prezydentury George’a W. Busha.

Pieniądze w cieniu kryzysów

Kryzys finansowy (2007–2010) i kryzys pandemiczny (2019–2023) były kluczowymi zdarzeniami, które spowodowały skok zadłużenia odpowiednio o 30 i 25 pkt proc. W 2023 roku PKB wyniósł 26,97 bln dol., czyli o jedną trzecią mniej niż dług, który ma się podwoić w najbliższych 30 latach.

USA cieszą się wysokim ratingiem kredytowym dzięki prestiżowi gospodarczemu i statusowi dolara jako światowej waluty rezerwowej. Budżet federalny składa się z wydatków obowiązkowych i uznaniowych oraz odsetek od długu. Większość wydatków obowiązkowych obejmuje ubezpieczenia i świadczenia dla kombatantów oraz emerytury. Biuro Budżetowe Kongresu przewiduje, że programy obowiązkowych wydatków, takie jak ubezpieczenia społeczne i medyczne, oraz wzrost kosztów opieki zdrowotnej, będą głównymi czynnikami napędzającymi dług.

Podatki w dół, dług w górę

W 2017 roku prezydent Trump podpisał ustawę o obniżkach podatków i zatrudnieniu, która zwiększyła dług o około 1,8 bln dol. Prezydent Biden podpisał ustawy zwiększające wydatki na infrastrukturę i redukcję inflacji, które mogą kosztować bilion dolarów w ciągu dekady. Wzrost odsetek od długu dodatkowo obciąży budżet.

USA stoją w obliczu rosnącej presji fiskalnej z powodu wydatków na opiekę zdrowotną, emerytury oraz potrzeb klimatycznych i obronnych. Aby ustabilizować dług, potrzeba korekty fiskalnej składającej się z obcięcia wydatków połączonej z podniesieniem podatków.

Miłosz Magrzyk

źródło zdjęcia: Canva

Kategoria: Wiadomości

Data publikacji: 2024-08-22