Wielu osobom rok przestępny kojarzy się z pechem, powstało wiele przesądów związanych z rokiem przestępnym. Wiąże się z nim również wiele ciekawostek.

• Lata przestępne pierwszy raz wprowadzono w 238 roku p.n.e. Miało to miejsce w Egipcie. Podobnie, jak w kalendarzu gregoriańskim, starożytni Egipcjanie uwzględniali dodatkowy dzień co cztery lata.
• Kalendarz gregoriański, który jest używany m.in. w Polsce, został wprowadzony w 1582 roku przez papieża Grzegorza XIII. To w dużej mierze kalendarz juliański z naniesionymi poprawkami dotyczącymi naliczania lat przestępnych.
• W 45 r. p.n.e. lata przestępne wprowadzono w Rzymie dekretem Juliusza Cezara.
• Na mocy dekretu Cezara w życie wszedł kalendarz nazywany juliańskim. Stał się podstawą do opracowania używanego dziś kalendarza gregoriańskiego.
• Dodatkowym dniem w kalendarzu liturgicznym nie jest 29 lutego. Między 23 a 24 lutego dodaje się jeden dzień. Efektem jest przesunięcie obchodzonych w dniach 24–28 lutego w Kościele katolickim wspomnień świętych na następny dzień.
• Praktyka Kościoła katolickiego dodawania dnia między 23 a 24 lutego ma swoje korzenie w starożytnym Rzymie. Od czasów Juliusza Cezara dzień przestępny dodawano w kalendarzu przez powtórzenie 24 lutego. Tę praktykę nazywany bissextilis. 24 lutego w rzymskim kalendarzu to sextus Kalendas. W roku przestępnym występuje dwa razy, stąd przedrostek "bis".
• Rok juliański jest jednostką czasu używaną w astronomii. Wynosi 365,25 dnia.
• Kalendarz gregoriański wprowadził korektę zasady obliczania lat przestępnych. Podstawowa reguła mówi, że przestępny jest rok o numerze podzielnym przez 4. Od tej zasady wprowadzono wyjątek.Lata o numerach podzielnych przez 100, ale niepodzielnych przez 400, nie są przestępne. Od momentu wprowadzenia kalendarza gregoriańskiego tę poprawkę zastosowano 3 razy. Lata 1700, 1800 i 1900 nie były latami przestępnymi, a lata 1600 i 2000 - tak. Zgodnie z tą zasadą rok 2100 również nie będzie przestępny.
• Kalendarz gregoriański w Arabii Saudyjskiej został wprowadzony dopiero w 2016 r. Wg doniesień medialnych miało to być motywowane kwestiami ekonomicznymi. W kalendarzu muzułmańskim rok liczy 354 lub 355 dni, a w gregoriańskim – 365 lub 366. W konsekwencji zmiany pracownicy za takie samo roczne wynagrodzenie pracowaliby o 11 dni dłużej.
• W XVIII wieku Szwecja, w której obowiązywał kalendarz juliański, chciała przestawić się na używany w reszcie Europy kalendarz gregoriański. Kalendarz juliański był wtedy przesunięty w stosunku do gregoriańskiego o 10 dni, więc planowano usunąć przez 40 lat 29 lutego z kalendarza. W roku 1700 tak zrobiono, ale w 2 następnych latach przestępnych (1704 i 1708) zapomniano. Dlatego w 1712 roku postanowiono przywrócić kalendarz juliański. By to zrobić, w 1712 dodano 30 lutego. Ostatecznie Szwecja przeszła na kalendarz gregoriański usuwając 11 dni w roku 1753 na raz  - wtedy po 17 lutego nastąpił od razu 1 marca.
• To nie jedyna "dziwna" data na przełomie lutego i marca. W angielskojęzycznej kulturze używa się 31 lutego jako przykładową datę, dla zaznaczenia, że jest ona zupełnie oderwana od rzeczywistości.
• Niektóre programy komputerowe używają daty "0 marca" na oznaczenie ostatniego dnia lutego, niezależnie od tego, czy jest to rok przestępny czy nie.
• Rok 1972 jest najdłuższym w nowożytnej historii. Był to rok przestępny, więc miał 366 dni. Ale dodano do niego... dwie sekundy przestępne.Wbrew powszechnemu przekonaniu obrót Ziemi wokół własnej osi i jej wędrówka wokół Słońca nie odbywają się ze stałą prędkością. Na odchylenia ma wpływ Księżyc i wywoływane przez niego pływy. Pływy sprawiają, że Ziemia wytraca energię rotacyjną, w efekcie wydłuża się dzień. Ten "dodatkowy" czas trzeba dodać do roku. W ten sposób opracowane zostało pojęcie sekund przestępnych.
• Spowolnienie ruchu Ziemi sprawia, że mniej więcej co 1,5 roku różnica w długości dnia rośnie do jednej sekundy. Tę sekundę dodaje się do czasu uniwersalnego i tym samym do wszystkich zegarów na świecie. W 1972 roku do zegarów dodano aż dwie sekundy przestępne, sprawiając tym samym, że ten rok stał się najdłuższym w nowożytnej historii.
• Choć jedna sekunda wydaje nam się bardzo mała, wręcz niezauważalną jednostką czasu, okazuje się, że dodanie sekundy przestępnej może mieć dla nas bardzo poważne skutki. Nie każde oprogramowanie radzi sobie z dodatkową sekundą na zegarze. Najlepszym przykładem jest awaria, do której doszło 30 czerwca 2015 r. w firmie Intercontinental Exchange. Jest to firma działająca na rynku finansowym, odpowiada za funkcjonowanie 11 giełd, w tym nowojorskiej. System Intercontinental Exchange przestał działać na godzinę po dodaniu sekundy przestępnej. 30 czerwca 2015 r. na całym świecie odnotowano problemy z funkcjonowaniem popularnych serwisów internetowych, w tym Twittera czy Amazona.
• 29 lutego ma szczególne znaczenie w Wielkiej Brytanii. Od 1288 roku szkockie kobiety mogą w ten dzień poprosić mężczyznę o rękę. W przypadku odmowy, kobiecie przysługiwała stosowna rekompensata finansowa.

Kategoria: Ciekawostki

Data publikacji: 2024-02-28