Linie lotnicze starają się wypełniać samoloty do maksimum.

Wiedzą ze statystyki, że zawsze kilku pasażerów się nie pojawia, więc często przyjmują nieco więcej rezerwacji niż mają miejsc. Rezultatem bywa brak miejsc dla pasażerów, którzy przyjdą na lotnisko późno, co nazywa się po angielsku “bumping”. Prawo tego nie zabrania, ale nakazuje danie odpowiedniej rekompensaty podróżnym, dla których zabrakło miejsc wbrew ich woli. W nadchodzącym okresie świątecznym każdemu podróżnemu przyda się znajomość przepisów.

Gdy braknie dla ciebie miejsca

Jeżeli zabrakło miejsca dla pasażera, federalne prawo wymaga, by linia lotnicza dała mu na piśmie wyjaśnienie jego praw oraz zwróciła mu wartość jego biletu w jedną stronę, do maksymalnej kwoty $200, gdy drugi samolot dowiezie go do miejsca przeznaczenia od godziny do dwóch później. Gdy pasażer spóźni się więcej niż 2 godziny w wyniku braku miejsca, rekompensata zostaje podwojona (maksymalnie do $400).

Płatność bywa w formie czeku, ale linie lotnicze często oferują kupony na przyszłe loty (flight vouchers). W takim przypadku możesz upomnieć się o wyższą kwotę. Ile dostaniesz, zależy od pracownika linii lotniczych.

Jeżeli sam zrzekniesz się swojego miejsca

Wielu odrzuconych (bumped) pasażerów denerwuje się i głośno oponuje na lotnisku, co źle wpływa na prestiż linii lotniczej. Dlatego w takich sytuacjach pracownicy linii poszukują pasażerów, którzy zrzekną się swoich miejsc dobrowolnie.

Przepisy nie nakazują żadnej specjalnej nagrody za dobrowolne odstąpienie miejsca w samolocie, ale większość przewoźników oferuje ochotnikom bezpłatny bilet do dowolnego miejsca albo kupon na kilkaset dolarów, a oprócz tego, oczywiście, miejsce w następnym samolocie. Jeżeli opóźnienie jest dłuższe, firma funduje obiad, a nawet nocleg w hotelu. Nagrody są hojne, bo linie lotnicze nie chcą spowodować przymusowego odrzucania pasażerów (involuntary bumping), by nie dopuścić do kompromitacji i nie zrazić klientów na zawsze.

Jeżeli samolot jest pełny, zabrakło miejsc dla zdesperowanego pasażera, a nikt nie chce odstąpić miejsca, linia lotnicza gotowa jest zaoferować nawet $1,000 nagrody w gotówce plus nocleg i obiad, gdy następny lot jest nazajutrz. Jeżeli ci się nie spieszy specjalnie, to dlaczego nie skorzystać z takiej oferty?

Uwaga: Negocjując nagrodę, spytaj, kiedy będziesz mógł wykorzystać oferowany kupon, kiedy on wygasa, czy możesz go odstąpić i czy możesz użyć go na kilka podróży. Jeżeli np. dostaniesz kupon Continental na $500, a wykorzystasz go na podróż wartą $300, pozbawiasz się pozostałych $200.

Jeżeli następny lot jest nazajutrz

Gdy twój najbliższy zastępczy lot jest dopiero następnego dnia, to twoje prawa zależą od sytuacji.

Jeżeli opóźnienie było spowodowane przez linie lotnicze (awaria techniczna, spóźnione połączenie), to przewoźnik może zafundować ci hotel i przeważnie obiad. Przepisy mu tego nie nakazują, ale linie lotnicze wolą zadbać o klienta.

Gdy powodem opóźnienia była pogoda, terroryzm czy ogólny brak paliwa, to nie jesteś upoważniony do żadnej rekompensaty. Te niezależne od linii lotniczych przyczyny, nazywane „acts of God”, zwalniają je z wszelkiej odpowiedzialności.

Jeżeli twój lot został anulowany (cancelled), to linia lotnicza może zapłacić za twój hotel i ewentualnie za posiłek, ale nie musi.

Wyjątki od reguły

Od reguł regulujących prawa pasażera w razie braku dla niego miejsca są jednakże wyjątki.

Ażeby dostać rekompensatę za brak miejsca, musisz mieć potwierdzoną rezerwację (confirmed reservation). Na bilecie w ramce na status powinno figurować “OK”. Ponadto LOT wymaga potwierdzenia rezerwacji na powrotny odcinek podróży na trasach Polska-USA i Kanada na 72 godziny przed rejsem.

Aby przysługiwały ci prawa pasażera, musisz zgłosić się zarówno do odprawy paszportowo-bagażowej (check-in) jak i do samego samolotu w przepisowym czasie. Na krajowych rejsach powinieneś zgłosić się do samolotu co najmniej 15 minut przed odlotem, choć coraz więcej linii stawia termin 30 minut, nawet jeżeli masz już kartę wstępu do samolotu (boarding pass). Jeżeli z kartą wstępu zgłosisz się później, to możesz stracić przypisane dla ciebie wcześniej miejsce, ale nie samą rezerwację. Na lotach międzynarodowych termin zgłoszenia się do samolotu może być nawet 45 minut przed odlotem. Warto pamiętać, że Polskie Linie Lotnicze LOT zaczynają odprawę paszportowo-bagażowa pasażerów na rejsach międzynarodowych na 4 godziny przed planowanym czasem odlotu i kończą na 1 godzinę przed odlotem.

Rekompensata za brak miejsca nie należy ci się, jeżeli linie lotnicze dowiozą cię innym samolotem w przeciągu godziny od planowanego terminu przylotu albo gdy są zmuszone użyć mniejszy samolot, to nie muszą kompensować opóźnienia pasażerom, którzy się nie zmieścili.

Wyżej opisane reguły nie stosują się też do lotów czarterowych oraz lotów samolotami mieszczących 60 lub mniej pasażerów. Nie dotyczą też rejsów międzynarodowych w kierunku USA, chociaż niektórzy przewoźnicy poddają się nim dobrowolnie. Unia Europejska ma swoje własne przepisy, więc spytaj swego agenta podróży, jeżeli planujesz lecieć pomiędzy europejskimi miastami.

Rady dla tych, którym się spieszy

Oto wskazówki dla osób, które nie mogą pozwolić sobie na opóźnienia.

• Zarezerwuj i wykup bilet z należytym wyprzedzeniem.
• Unikaj latania w czasie godzin szczytu. Najbezpieczniejsze są godziny pomiędzy 10 rano i 4 po południu w dni powszednie.
• Przyjdź na lotnisko wcześnie. Jeżeli zgłosisz się w ostatniej chwili, twoje miejsce może być już oddane pasażerowi oczekującemu w kolejce (standby passanger).
• Jeżeli zabrakło dla ciebie miejsca wbrew twojej woli, pamiętaj, że należy ci się opisana wyżej finansowa rekompensata.

Darmowa podróż za kupon lotniczy

Tak więc zabrakło dla ciebie miejsca w samolocie, albo ustąpiłeś swego miejsca jako dobry samarytanin. Dostałeś kupon (flight voucher) upoważniający cię do dwóch bezpłatnych przelotów na terenie kontynentalnych Stanów Zjednoczonych w przeciągu 12 miesięcy. Cieszysz się na bezpłatną podróż. Niestety, może się skończyć na marzeniach.

Jeżeli masz urlop w ściśle określonym czasie, to szanse na skorzystanie z kuponu są małe. Linie lotnicze wyznaczają mnóstwo tzw. „blackout days”, gdy biletu za kupon dostać nie można: każde święta, wiele weekendów. Co gorsze, nawet w zwyczajne dni przeznaczają one tylko niewielką część biletów na wymianę za podróżne kupony. Z tego powodu należy lot zarezerwować z dużym wyprzedzeniem. Wielu wytrawnych podróżnych robi rezerwacje na przyszły rok zaraz po otrzymaniu kuponu. No i oczywiście, można lecieć tylko do miast obsługiwanych przez danego przewoźnika.

Gdy dwa lata temu ustąpiłam w Atlancie miejsca zdesperowanej matce jadącej na ślub syna, dojechałam do domu 4 godziny później, a w nagrodę od Jet Blue dostałam kupony na dwa przeloty plus dobry obiad. Rodzina wykorzystała kupony przelotowe w następne lato z olbrzymimi kłopotami, tylko po zmianie daty, długości i miejsca planowanych wakacji. Na szczęście, mogli pozwolić sobie na elastyczność. Gdy drugi raz nagrodzono mnie kuponami za opóźnienie lotu, nawet z nich nie skorzystałam.

Elżbieta Baumgartner

Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek, m.in. „Powrót do Polski”, „Obywatelstwo z przeszkodami”, “Poradnik nielegalnego imigranta”, “Amerykańskie początki” i “Jak zdobyć zieloną kartę i wizy czasowe”, „Życie od nowa” i wiele innych (po 25 dol. plus 4 dol. na przesyłkę). Są one dostępne w polonijnych księgarniach oraz bezpośrednio od wydawcy: 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 718-224-3492, www.PoradnikSukces.com).

Kategoria: Porady

Data publikacji: 2015-10-27