No i mamy jesień! W tym roku wyjątkowo ciepłą i łagodną, dlatego grzechem byłoby spędzać weekendy w domu.

Warto zatem wybrać się całą rodziną na zbieranie jabłek, których w New Jersey mamy pod dostatkiem - wiadomo, nasz stan słynie z najlepszych jabłek w całych USA! A jest w czym wybierać, bo liczne farmy co roku prześcigają się w atrakcjach - od przejażdżek bryczkami, przez kukurydziane labirynty po spotkania z uroczymi zwierzątkami. Przy okazji większość farm produkuje  własne przetwory oraz pyszny, słodki złocisty apple cider, a niektóre nawet prawdziwy, alkoholowy cydr!  Niewielu jednak wie, że to właśnie tym napojem słynęło New Jersey w XVIII wieku! A stało się to dzięki lokalnemu  gatunkowi jabłka - niepozornemu, żółtemu  Harrison Cider Apple, który niemal dosłownie znikł na całe stulecia by dzięki wysiłkom i łutowi szczęścia pewnego pasjonata powrócić by ponownie święcić triumfy na jesiennych stołach. Ale po kolei!

W 1817 roku niejaki William Coxe - burmistrz Burlington, NJ i z zamiłowania pomolog ( naukowiec zajmujący się drzewami i krzewami owocowymi) wydał pierwszą ilustrowaną encyklopedię owoców uprawianych w Ameryce Północnej w czasach po Wojnie o Niepodległość. Znaleźć tam można bogaty opis odmiany Harrison Cider Apple:

„ Jest to najbardziej cenione ze wszystkich jabłek stosowanych do produkcji cydru w okolicach miasta Newark: jest uprawiane z wielką dbałością i cieszy się olbrzymią popularnością w okolicach góry Orange. Owoc jest kształtu raczej podłużnego (…) z głębokimi wgłębieniami na obu końcach. Skórka jest żółta, nakrapiana a miąższ bogaty, jędrny i twardy. Smak przyjemny i rześki ale nieco wytrawny. Produkuje się z niego słodki, bogaty w barwie i smaku cydr o wielkiej mocy, sprzedawany w Nowym Jorku za wysoką cenę powyżej dziesięciu dolarów za beczułkę.(…) Nazwa odmiany pochodzi od nazwiska rodziny zamieszkującej Essex County -New Jersey, gdzie został zapoczątkowany i gdzie nadal jest intensywnie uprawiany.”

Cóż za szczegółowy opis, prawda? Przytoczyliśmy go nie bez przyczyny. Bo coś z Harrison Cider Apple poszło nie tak. W kolejnym dziele z zakresu pomologii - „The Apples of New York” z 1905 roku  autorstwa S.A. Beacha nie ma o tej odmianie ani słowa i wychodzi na to, że nagle w XIX wieku popadła w całkowite zapomnienie! Czemu? Jednym z powodów może być rośnięcie w siłę od lat 20-tych XIX wieku ruchu wspierającego trzeźwość i potępiającego wszelkie napoje wyskokowe. Cydr został za takowy uznany, jego produkcja nie była zbyt skomplikowana, a że jabłka uprawiano niemal w każdym gospodarstwie, o dostąp do procentów było nietrudno. I tak na całe stulecie o złocistym skarbie New Jersey słuch zaginął. Do czasu!

We wrześniu 1976 roku kolejny pomolog - pasjonat pochodzący z Vermont wyruszył na poszukiwania zaginionego  Graala Cydru. Przestudiował dokładnie wpis Coxe’a  z 1817 roku i wybrał się w okolice Orange Mountain w Essex County. 25 września odkrył starą wytwórnię cydru w Livingston, NJ. Jej właściciel przyznał, że ma jedno drzewko odmiany Harrison na podwórku. Według niego miało zostać zasadzone przez jego dziadka na przełomie XIX i XX wieku. I dalej akcja rozwijała się jak w niezłym filmie sensacyjnym! Otóż niepozorne drzewko tydzień później zostało ścięte by zrobić miejsce dla ogródka warzywnego!

Na szczęście gałęzie nadal były pokryte małymi, żółtymi owocami, całkowicie zgadzającymi się z opisem Coxe’a. I wtedy rozpoczęła się walka o zachowanie tej odmiany, toczona nie tyle w sadach co…w uniwersyteckich laboratoriach. O tym, jak skomplikowane było to zadanie niech zaświadczy fakt, że sadzonki Harrison Cider Apple zaczęto wysyłać do najlepszych sadowników w Stanach dopiero po…17 latach! I właśnie wtedy, w 1989 roku ogłoszono odzyskanie jednej z legendarnych, amerykańskich odmian! Może natkniecie się na nie podczas Waszych jesiennych peregrynacji? Dajcie nam znać, jeśli uda się Wam skosztować słynnego cydru z Harrison Cider Apple!

Zuza Ducka

Gdzie na jabłka w NY:

*Love Apple Farm

1421 State Route 9H, Ghent, NY

*Applewood Orchard & Winery

82 Four Corners Road, Warwick, NY

*Wilkens Fruit & Fir Farm

1335 White Hill Rd, Yorktown Heights, NY

*Fishkill Farms

9 Fishkill Farm Road, Hopewell Junction, NY

Kategoria: Podróże > Weekend z PLUSem

Data publikacji: 2019-09-30