Linie lotnicze starają się wypełniać samoloty do maksimum. W rezultacie ktoś z pasażerów może nie zmieścić się na pokład.

Szerokim echem odbił się w mediach skandal United Airlines, których pasażer został siłą usunięty z samolotu z poważnymi obrażeniami. Skorzystajmy z tej okazji, by omówić prawa, które nam przysługują, jako pasażerom linii lotniczych.

Sprzedaż nadliczbowych biletów

Linie lotnicze starają się wypełniać samoloty do maksimum. Wiedzą ze statystyki, że przeważnie kilka osób się nie pojawia, więc sprzedają trochę więcej biletów niż mają miejsc, co nazywa się overbooking. W rezultacie ktoś z pasażerów może nie zmieścić się na pokład. Prawo tego nie zabrania, ale nakazuje liniom lotniczym danie odpowiedniej rekompensaty podróżnym, dla których zabrakło miejsc wbrew ich woli.

W przypadku lotu 3411 United Airlines, zabrakło miejsca dla czterech osób personelu linii lotniczych, którzy musieli dojechać do pracy na innym lotnisku. Dwóch pasażerów zgodziło się ustąpić miejsca. Obsługa samolotu podjęła decyzję losowo wytypować dwie osoby, które opuszczą samolot przymusowo.

Gdy braknie dla ciebie miejsca

Spójrzmy na bardziej prawdopodobną sytuację. Wbiegasz trochę spóźniony na lotnisko i okazuje się, że nie ma już dla ciebie miejsca w samolocie, mimo że masz ważny bilet. Spotyka cię bumping - odmowa przewozu spowodowana brakiem miejsc. Co dzieje się w takiej sytuacji?

Gdy wskutek braku miejsca dojedziesz do celu od godziny do dwóch później (od godziny do czterech na trasach międzynarodowych), to federalne prawo wymaga, by linia lotnicza dała ci na piśmie wyjaśnienie twoich praw oraz wypłaciła rekompensatę w wysokości dwukrotnej wartości biletu w jedną stronę, do maksymalnej kwoty 675 dol. Jeżeli w takiej sytuacji twoje opóźnienie przekroczy dwie godziny (cztery na trasach międzynarodowych), to rekompensata zostaje podwojona (maksymalnie do 1,350 dol.).

Płatność bywa w formie czeku, ale linie lotnicze często oferują kupony na przyszłe loty (flight vouchers). W takim przypadku możesz upomnieć się o wyższą kwotę. Ile dostaniesz, zależy od pracownika linii lotniczych. A zależeć może coraz więcej. Po skandalu z United, Delta Airlines ogłosiła 14 kwietnia, że pracownicy linii mogą podnieść rekompensatę do 2,000 dol., a managerowie nawet do 9,950 dol.

Gdy sam zrzekniesz się swojego miejsca

Wielu odrzuconych pasażerów denerwuje się i głośno oponuje na lotnisku, co źle wpływa na prestiż linii lotniczej. Dlatego w takich sytuacjach pracownicy linii poszukują pasażerów, którzy zrzekną się swoich miejsc dobrowolnie w zamian za pewne korzyści.

Przepisy nie nakazują żadnej specjalnej nagrody za dobrowolne odstąpienie miejsca w samolocie, ale większość przewoźników oferuje ochotnikom bezpłatny bilet do dowolnego miejsca albo kupon na kilkaset dolarów, a oprócz tego, oczywiście, miejsce w następnym samolocie. Jeżeli opóźnienie jest dłuższe, dostaniesz obiad a nawet nocleg w hotelu. Nagrody bywają hojne, bo linie lotnicze nie chcą spowodować przymusowego odrzucania pasażerów (involuntary bumping), by nie dopuścić do kompromitacji.

Gdy samolot jest przepełniony, zabrakło miejsc dla zdesperowanego pasażera, a nikt nie chce odstąpić miejsca, linia lotnicza gotowa jest zaoferować ochotnikowi nawet tysiąc dolarów nagrody w gotówce plus obiad, a nawet nocleg, gdy następny lot jest nazajutrz. Jeżeli ci się nie spieszy specjalnie, to dlaczego nie skorzystać z takiej oferty?

Uwaga: Negocjując nagrodę, spytaj, kiedy będziesz mógł wykorzystać oferowany kupon, kiedy on wygasa, czy możesz go odstąpić i czy możesz użyć go na kilka podróży. Jeżeli np. dostaniesz kupon Continental na 500 dol., a wykorzystasz go na podróż wartą 300 dol., pozbawiasz się pozostałych 200 dol.

Wyjątki od reguły

Od odpowiedzialności linii lotniczych są jednak wyjątki. Ażeby dostać rekompensatę za brak miejsca, musisz mieć potwierdzoną rezerwację (confirmed reservation). Musisz zgłosić się zarówno do odprawy paszportowo-bagażowej (check-in) jak i do samego samolotu w przepisowym czasie.

Rekompensata za brak miejsca nie należy ci się, jeżeli linie lotnicze dowiozą cię innym samolotem w przeciągu godziny od planowanego terminu przylotu albo gdy są zmuszone użyć mniejszy samolot, to nie muszą kompensować opóźnienia pasażerom, którzy się nie zmieścili.

Wyżej opisane reguły nie stosują się też do lotów czarterowych oraz lotów samolotami mieszczących 60 lub mniej pasażerów. Nie dotyczą też rejsów międzynarodowych w kierunku USA, chociaż niektórzy przewoźnicy poddają się nim dobrowolnie. Unia Europejska ma swoje własne przepisy, więc spytaj swego agenta podróży, jeżeli planujesz lecieć pomiędzy europejskimi miastami.

Opóźnienia, anulowane loty

Jeżeli opóźnienie było spowodowane przez linie lotnicze (awaria techniczna, spóźnione połączenie), to przewoźnik może zafundować ci kupon na posiłek, czasami nocleg. Przepisy mu tego nie nakazują, ale linie lotnicze wolą zadbać o klienta.

Gdy powodem opóźnienia była pogoda, terroryzm czy ogólny brak paliwa, to nie jesteś upoważniony do żadnej rekompensaty. Te niezależne od linii lotniczych przyczyny, nazywane „acts of God”, zwalniają je z wszelkiej odpowiedzialności za opóźnienia. Rekompensata należy się prawnie tylko wtedy, gdy zabrakło dla ciebie miejsca w samolocie.

Rady dla tych, którym się spieszy

Oto wskazówki dla osób, które nie mogą pozwolić sobie na opóźnienia.

• Zarezerwuj i wykup bilet z należytym wyprzedzeniem.
• Unikaj latania w czasie godzin szczytu. Najbezpieczniejsze są godziny pomiędzy 10 rano i 4 po południu w dni powszednie.
• Przyjdź na lotnisko wcześnie. Jeżeli zgłosisz się w ostatniej chwili, twoje miejsce może być już oddane pasażerowi oczekującemu w kolejce (standby passanger).
• Jeżeli zabrakło dla ciebie miejsca wbrew twojej woli, pamiętaj, że należy ci się opisana wyżej finansowa rekompensata.

Więcej na temat praw podróżnika dowiesz się z witryny federalnego Departamentu Transportu pod adresem https://www.transportation.gov/airconsumer.

Elżbieta Baumgartner

Kategoria: Porady > Finanse

Data publikacji: 2017-04-26