PLUS

Baner

Przedawnienie długów w Polsce

Przedawnienie długów w Polsce

Niektórzy imigranci, którzy przyjechali do Stanów Zjednoczonych, zostawili w Polsce za sobą jakieś finansowe zobowiązania. Inni pożyczyli krewnym pieniądze i nie mogą się doczekać zwrotu. Warto wiedzieć, jak upływ czasu wpływa na stare długi.

Przykład z życia

Pani Jadwiga oszczędza każdy grosz, by spłacić pokaźne długi, jakie jej mąż Zenon zostawił w Polsce 20 lat temu. Zenon zaciągnął duży kredyt na zakup towarów, które posłał do Rosji. Rosyjski kontrahent mu nie zapłacił, więc Zenon nie miał z czego pieniędzy oddać. Zenon z Jadwigą uciekli do Stanów, ale nawet za Atlantykiem dokucza im widmo olbrzymich długów. Teraz małżonkowie planują powrót do Polski na emeryturę i obawiają się, że wierzyciele zaczną ponownie dobierać się im do skóry. Nie są świadomi, że ich zobowiązania najprawdopodobniej dawno uległy przedawnieniu.

Instytucja przedawnienia jest regulowana w Polsce w artykułach 117-125 kodeksu cywilnego. Przedawnienie polega na tym, że po upływie określonego, wynikającego z ustawy czasu, wierzyciel traci prawo do zmuszenia dłużnika do spełnienia świadczenia. Podobnie jak w Stanach Zjednoczonych, przedawnienie roszczeń nie jest uwzględniane z urzędu, lecz jedynie na podstawie oświadczenia dłużnika, że chce on z tego uprawnienia skorzystać.

Ile wynosi termin przedawnienia

Termin przedawnienia liczy się od momentu wymagalności roszczenia. Wynosi przeważnie 10 lat, ale bywa różne w zależności od rodzaju należności.

W Polsce zobowiązania z umowy kredytu czy pożyczki przedawniane są po 3 latach, licząc od dnia, w którym wierzyciel miał obowiązek spłacić kredyt czy pożyczkę. Tak więc najprawdopodobniej dług pana Zenona uległ już dawno przedawnieniu. Ale nawet gdyby istniało już orzeczenie sądowe nakazujące spłatę, to przedawniłoby się ono po 10 latach.

Oto po jakim czasie przedawniane są różne zobowiązania.

Po 1 roku przedawnią się:

  • Roszczenia wynajmującego wobec najemcy, oraz najemcy wobec wynajmującego (oba z tytułu zniszczeń lub nadpłaconego czynszu)

Po 2 latach przedawnią się:   

  • Debet na rachunku bankowym. Termin przedawnienia biegnie od daty określonej w umowie, w której należało spłacić debet, a data zawarcia umowy nie ma znaczenia.   
  • Rachunki za usługi telekomunikacyjne
  • Roszczenia wynikające z umowy sprzedaży  
  • Roszczenia wynikające z umowy o dzieło  
  • Mandaty za jazdę bez biletu

Po 3 latach przedawnią się

  • Zadłużenie na karcie kredytowej  
  • Zadłużenie z tytułu czynszu  
  • Świadczenie z umowy o pracę  
  • Świadczenia alimentacyjne  
  • Roszczenia wynikające z umowy ubezpieczeniowej  
  • Niektóre podatki, np. podatek od nieruchomości

Po 5 latach przedawnią się:

  • Część należności z tytułu podatków np. podatki dochodowe, VAT, podatek od czynności cywilnoprawnych.

Po 10 latach przedawnią się:

  • Należności wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ZUS  
  • Roszczenia stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu lub innej powołanej do tego instytucji
  • Długi spadkowe

Warto dodać, że polskie prawo spadkowe jest inne od amerykańskiego. Spadkobiercy są w Polsce odpowiedzialni za długi spadkodawcy, nawet jeżeli o nich nie wiedzieli. Uniknąć tych zobowiązań można tylko przez odrzucenie spadku. Jeżeli wierzyciel nie wyegzekwuje długu, to roszczenie może się przedawnić po 10 latach.

Wniosek: Jeżeli przed paru laty zostałeś w Polsce ukarany za jazdę bez biletu mandatem, którego nie zapłaciłeś, to do tej pory sprawa „przyschła”.

Przerwanie biegu przedawnienia

Uwaga: Bieg terminu przedawnienia może być przerwany i wtedy biegnie na nowo. Oznacza to, że upływ terminu przedawnienia, który miał miejsce przed przerwaniem, nie jest brany pod uwagę.

Termin przedawnienia może być przerwany, gdy dłużnik uzna roszczenia wierzyciela, gdy wszczęta jest mediacja albo złożony pozew do sądu. W sądzie dłużnik może oświadczyć, że chce on skorzystać z uprawnienia przedawnienia.

Mimo zaistnienia przedawnienia wierzyciel może wszcząć postępowanie karne przeciw sprawcy przestępstwa i domagać się naprawienia wyrządzonej szkody.

Wniosek: Jeżeli jesteś winien komuś pieniądze od lat, ale zapewniasz go od czasu do czasu, że o długu pamiętasz i że go spłacisz, gdy będziesz w stanie – przerywasz przez to bieg przedawnienia. Uważaj więc, co mówisz i piszesz!

Co się stanie, jeżeli po powrocie do Polski pan Zenon z przykładu powyżej zostanie pozwany do sądu przez swoich wierzycieli? Powinien powołać się na zaistnienie przedawnienia i sąd sprawę oddali. Innymi słowy, pani Jadwiga i jej mąż mogą spokojnie wracać do Polski bez obawy ponoszenia odpowiedzialności za stare długi. Dla pewności, powinni udać się do prawnika i skonsultować w swojej własnej sytuacji.

Elżbieta Baumgartner

Kategoria: Porady > Finanse

Data publikacji: 2016-03-10

Baner
Ogłoszenia/classifieds
Ogłoszenia Zobacz ogłoszenia >>
Baner
Baner
Baner
Baner
Plus Festiwal

Podoba Ci się nasza strona?
Polub nasz profil na Facebooku.