Parada w archiwach

Przed nami 78. Parada Pułaskiego. Jest ona drugą po Columbus Day Parade najstarszą paradą w Nowym Jorku.

Dla wielu Polaków mieszkających w Stanach Zjednoczonych święto szczególnie ważne i bliskie. Parada Pułaskiego odbywa się w każdą, pierwszą niedzielę października. Przez 5-tą Aleję od 35-tej do 56-tej Ulicy przechodzi biało-czerwony manifest polskości. Każdego roku udział w paradzie biorą organizacje i parafie polonijne, biznesy, weterani oraz młodzież i dzieci. Obowiązkowo flaga w ręce i biało-czerwony strój. Oraz świadomość, dlaczego jestem dziś w tym miejscu.

Jedno z archiwalnych zdjęć Parady

Parada Pułaskiego ma długą i piękną tradycję. Tradycję skropioną krwią oddaną za wolność, niepodległość. To dzień, w którym manifestując swoją polskość przywołujemy pamięć o bohaterskim i wielkim Polaku. Kazimierz Pułaski herbu Ślepowron urodził się 6 marca 1745 roku w Warszawie. W USA uważany jest za bohatera narodowego, twórcę kawalerii amerykańskiej. W latach 1777-1779 walczył w szeregach armii Jerzego Waszyngtona w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych, będąc w randze generała brygady Armii Kontynentalnej. 11 września 1777 roku w bitwie pod Brandywine dzięki swojej odwadze uratował życie Jerzego Waszyngtona, za co ten 15 września 1777 roku promował Pułaskiego na stopień generała brygady amerykańskiej kawalerii. W 1778 roku Pułaski utworzył legion kawalerii, na którego czele odniósł zwycięstwo nad Anglikami w bitwie pod Charleston (10 maja 1779 roku). Zmarł 11 października 1779 roku w wyniku ran odniesionych w czasie oblężenia Savannah.

Zdjęcie z Parady Pułaskiego z 1952 roku opublikowane w The New York Times

Jedno z archiwalnych zdjęć Parady

Pierwszy Dzień Pułaskiego w Stanach Zjednoczonych obchodzono w dniu 11 października 1929 roku na mocy proklamacji wydanej przez ówczesnego prezydenta USA Herberta Hoovera. Od 1935 roku przekształcił się w stały General Pulaski Memorial Day, z największą słynną paradą na Piątej Alei w Nowym Jorku, która po raz pierwszy wyruszyła w 1937 roku.

7 października 1951 roku Honorowym Gościem Parady Pułaskiego był Generał Tadeusz "Bór" Komorowski.

Jedną z wielu organizacji, która tradycyjnie każdego roku bierze udział w paradzie jest Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce (SWAP). Organizacja istnieje od 1921 roku. Najważniejszym zadaniem jakie postawił sobie SWAP było organizowanie pomocy dla swoich członków żyjących na terenie Stanów Zjednoczonych i Kanady, głównie inwalidów wojennych, chorych, bezrobotnych i bezdomnych polskich żołnierzy. Do chwili obecnej przez szeregi SWAP przewinęło się prawie 19 tyś. członków. W 1952 roku w paradzie uczestniczył generał Józef Haller.

W 1961 roku Głównym Marszałkiem Parady Pułaskiego był ksiądz Franciszek Kowalczyk. Ksiądz Franciszek Kowalczyk był drugim proboszczem parafii Matki Bożej Różańcowej w Passaic od 1 stycznia 1942 roku do śmierci 8 marca 1968 roku. Został wyniesiony przez papieża Piusa XII do godności prałata.

Sześcioletni Leonard Sikorski z rówieśniczką Julią Wesoły na Paradzie Pułaskiego w 1964 roku

Burmistrz Sayreville Peggy Kerr dumnie maszeruje podczs Parady w 1969 roku

Miss Polonia z Greenpointu, lata 70-te

W 1996 roku Głównym Marszałkiem Parady Pułaskiego była Janina Igielska, nauczycielka nazywana "matką wszystkich polskich dzieci". Była przez wiele lat związana z polonijnym szkolnictwem. Dziś przyznawane przez Związek Młodzieży Polskiej stypendia są nazywane jej imieniem, a przez Centralę Polskich Szkół - Statuetka im. Janiny Igielskiej. Nagroda ta została ustanowiona w piątą rocznicę śmierci Janiny Igielskiej w 2005 roku i jest najbardziej prestiżową polonijną nagrodą w dziedzinie edukacji.

W 2009 roku generał Kazimierz Pułaski w uznaniu jego zasług w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych otrzymał honorowe obywatelstwo amerykańskie. W tym samym roku po raz 71. Piątą Aleją na Manhattanie przemaszerowali dumni Polacy. Podczas parady w 2009 roku Polonia świętowała 400-lecie polskiego osadnictwa w Ameryce.

W 2010 Marszałkiem Parady Pułaskiego 2015 – kontyngentu Passaic-Clifton i okolic w New Jersey była Krystyna Bladek.

W 2001 roku Parada nie odbyła się z uwagi na żałobę po zamachu terrorystycznym 11 września.

W 2005 roku 68. Paradę Pułaskiego zaszczycił swoją obecnością Lech Wałęsa oraz burmistrz Nowego Jorku Michael Bloomberg. Zarówno Lech Wałęsa jak i burmistrz Bloomberg mieli na sobie biało-czerwone szarfy. Lech Wałęsa został honorowym Wielkim Marszałkiem 68. Parady Pułaskiego. Motywami parady w 2005 roku były dokonania papieża Jana Pawła II, 25. rocznica "Solidarności" oraz 60. rocznica zakończenia II wojny światowej.

W 2012 roku Parada Pułaskiego obchodziła swój Diamentowy Jubileusz – 75 lat. W tymże roku, po raz pierwszy w historii Wielkim Marszałkiem została para małżeńska. W 2012 roku Marszałkami Parady Pułaskiego byli Dr Krystyna Szewczyk-Szczęch i Dr Kazimierz Szczęch.

Tegorocznym Wielkim Marszałkiem Parady Pułaskiego jest Artur Dybanowski. Polonijny biznesmen jest najmłodszym ze wszystkich dotychczasowych marszałków. Po raz pierwszy w historii Parady cały przemarsz Polonii Piątą Aleją zostanie sfilmowany, promowane będą także polskie miasta i województwa. Tradycyjnie każdy kontyngent reprezentować będą urokliwe Miss.